動詞 (Verb)
機能動詞
助動詞 (Auxiliary Verb)
授受 (Giving and Receiving)
直接目的語 siw 對格. 間接目的語 siw 與格.
| 漢字 |
書寫系統 |
| 錢予我 |
chinnx hoz guaz |
| 筆還你 |
pit hingx liz |
| 冊借伊 |
ceh chiurh iw |
| 予我錢 |
how gua chinnx |
| 還你筆 |
hingz li pit |
| 借伊冊 |
chiurhy iz ceh |
| 送我禮物 |
sangy gua lefbutt |
| 問伊問題 |
mngw iz bunwtex |
| 問你 |
mngw li anfne |
T 動詞
動詞系列
| 漢字 |
書寫系統 |
| 提還伊 |
thehw hingx iz |
動詞 + 動詞後接語
動詞 + 名詞 + 動詞
| 漢字 |
書寫系統 |
| 換我做 |
uannw gua churw |
| 驚人愛睏 |
kiannz langz aiy khunw |
使役動詞 (Causative Verb)
| 漢字 |
書寫系統 |
| 叫伊來 |
kiury iz laix |
| 叫伊去做 |
khiury iz ki churw |
感官動詞 (Verb of Sense Perception)
| 漢字 |
書寫系統 |
調 |
| 聽 |
thiann |
1 |
| 聽因 |
thiannz inz kongy |
7 |
| 看 |
khuannw |
3 |
| 看伊做 |
khuanny iz churw |
2 |
動詞 + 加身助動詞 + 動詞
| 漢字 |
書寫系統 |
| 拍歡迎 |
phahy phokxgay kaz huanzgingx |
動詞 le 形 + 動詞
動詞 + behf + 動詞
| 漢字 |
書寫系統 |
| 決定做 |
kuatftingz behf churw |
| 想學 |
siunnw behf urhh |
補助動詞 (Subsidiary Verb)
句動詞 ew 補助動詞. particle.
連結動詞 (Linking Verb)
句動詞.
Copula
句動詞
複合動詞
限制動詞
laiz/lai
第一人稱, 現在.
| 漢字 |
書寫系統 |
| 花蓮 |
laiz khi huazlien |
| 新竹 |
laiz ihf sinztek |
| 南投 |
behf lai lamztaux |
形式動詞
句動詞 ew 補助動詞
maiz
動詞 + khuanny maiz
| 漢字 |
書寫系統 |
| 飲 |
limz khuanny maiz |
動詞 + 看 maixiay/看 mainnxianny/看覓仔
| 漢字 |
書寫系統 |
| 試 |
ciy khuanny maixiay |
| |
ciy baiz |
| 聽 |
thiannz khuanny maixiay |
動詞 + kuainnw
未然形式
- ia buew 去
- buew 來
- buewtangy 來
- buewsai 來
- buew ingz titf 來
- behf hury aw
- lipfbehf kauw uaw
動詞系列 (serial verbs/serial verb construction)
| 漢字 |
書寫系統 |
| 返來去 |
tngy laiz khiw |
| |
tngw laiw khiw |
| 拍拚做 |
phahypianny chury |
| 走去 |
chau khiy bih |
| 行來到遮 |
kiannz laiz kauy chia |
| 跋倒落去 |
puahw tury lurhwkhiw |
| 帶返來台灣 |
tuay tnghf lai taizuanx |
| |
peh khih-lih |
| |
sanw lurhwkhiw |
| 睏醒 |
khuny cinny |
| 拍歹 |
phahy phainny |
| 試驗 |
lurhw laih ciygiamz chih-leh |
| 舀海水曝鹽 |
iunn haifchuiy tngy laih phakwiamx |
| 買做餐廳 |
be khihf laiz chury canzthiann |
動詞序列 (sequential verbs)
- mauw, mauw, mauw, bong mauw.
- 一手 giahw liangxay. khiang, khiang, khiang, khiang
終止形式
假定形動詞
- naw siw
- naw khiy
- ~ a siw ~
- ~ ia siw ~
- behf singx behf singx
- behf siw
- naw behf siw
以經
珍動
有珍動
無珍動
意志
有意志
無意志
可能
主觀可能
客觀可能
命令形動詞
禁止
卡客氣禁止
tiurhw
| 漢字 |
書寫系統 |
| 你去 |
li tiurhw khiw |
| 衫洗 |
sann tiurhw suey |
tiurhw aiy
勸誘動詞
緊
緊 ~ leh
卡 ~ leh
禁止動詞
maiy
卡客氣
kurhf 卡客氣
時制 (tense)
現在
現在進行
- tiw te
- tiw le
- v. + le + n. + le + v.
完成
完了
未來
式
- 有/uz,bat
- 去/khih/khiw
- le,beh
態 (voice)
助動詞能動態
kangx. kangz.
能動態
助動詞受動態
hongx. hongz.
受動態
| 漢字 |
書寫系統 |
| |
how hong tow tiurh |
| |
ginfnay how mazma phoz lez |
對義(Antonym)
- khiamw langw ew <-> hongz khiamw ew
使役
差遣
直接
間接
- kaw gua phahy hoz siy
- kaw gua pangy how iz khiw
- kaw gua chu hoz khahf hurfchiahh leh
心態 (Mood)
需求
向望
- maw beh/behf
- aiy beh/behf
- siunnw beh/behf
推量表現
- kanfna
- purhytiannz
- 無的確
- kiamfcaiy
- kiamfcaifia 若無
- ciamfcaifiay
- camfcaifiay
假定表現
相似
- kanfna
- 親像
- kanfna 親像
- 無親像
- na
- na 親像
命令
- 走
- 來
- 緊
- v. + lah
- v. + le/lez/lew
勸誘
直接
委婉
肯定間接
否定間接
願望
禁止
直接
直接連用
- buewsai
- buew ingz tit
- mw thangz
- mw hur
- maiy
- maiy 用
- bieny lah
- bien
間接
否定
- mz -> mw
- buez -> buew
- burx
- burz behf
動詞 + 助詞 + 補語
| 漢字 |
書寫系統 |
| 伸直 |
cunz hoz titt |
| |
cunz ew titt |
| |
cunz buew titt |
動詞 + 有/無 + 名詞
| 漢字 |
書寫系統 |
| 夯法 |
giaz uw huat |
| 夯法 |
giaz burz huat |
| 賣錢 |
buew burz chinnx |
| 話 |
kong burz uez |
| |
batf uw iz ew thauw |
| 好 |
hur uw liz |
| 好 |
hur burz liz |
| 法 |
hoy burz huat liw |
| 看人 |
khuanny burz langx |
動詞 + 名詞/代名詞
| 漢字 |
書寫系統 |
| 拍人 |
phahylangx |
| 拍人 |
le phahylangx |
| 拍人 |
phah langw |
| 拍我 |
phah guaw |
| 救人 |
kiuylangx |
| 救我 |
kiuw guaw |
分離複合動詞 (Separate Compound Verb)
| 漢字 |
書寫系統 |
| 提行 |
thehw ew kiannx |
| 堪去 |
khamz bew khiw |
| 攬條 |
lam bew tiaux |
| 做來 |
chury bew laix |
| 發揮行 |
huatfhuiz ew kiannx |
| 贏 |
mohy bew iannx |
| |
kuatw ew tiaux |
| 推行 |
thuiz hoz kiannx |
| |
thuiz ew kiannx |
| |
thuiz buew kiannx |
| 潑花 |
phuahy bew hua |
| 閃過 |
siam bew kuew |
| |
siam how langz kuew |
| |
cngz bew kuew |
| |
pianny iz bew kuew |
| 做一擺過 |
chury chitwpaiy kuew |
| |
tiongzhakwhauz litw bewtitf lurh khih |
| |
khiy ew titf kauy bifkok |
動詞 + 受身助詞 how + 名詞 + 形容詞
| 漢字 |
書寫系統 |
| 創伊長 |
congy how iz tngx |
動詞 + 受身助詞 hoz + 形容詞
hongz. homz
| 漢字 |
書寫系統 |
| 放爛 |
pangy hoz nuaz |
| |
tngy hoz lingy |
| |
khurz hoz siur |
| |
bakwchiu thi hoz kim |
| 包 |
pauz hoz mi |
| |
citf hoz ta |
| |
thuhy hoz cauw |
| |
langw hoz sang |
動詞 + 名詞 + 動詞
| 漢字 |
書寫系統 |
| 做陣行 |
chury tinz kiannx |
| 用刀仔切 |
iongw turxay ciet |
| 趁燒食 |
thany siur chiahh |
動詞
- 鎖定 tiw ~
- kaz 鎖定 tiw ~
- hongx 鎖定 tiw ~